Tổ yến là một trong 8 món ăn cao lương mĩ vị nổi tiếng quý hiếm và cầu kỳ (“bát trân”) chỉ dành cho giới quý tộc cung đình ngày xưa. Phải chăng đó là lí do mà những bữa tiệc thịnh soạn của vua chúa còn được gọi là "yến tiệc" vì không bao giờ có thể thiếu món này. 

Tương truyền rằng, tổ yến đã bắt đầu được sử dụng từ thời nhà Đường (618-907 sau Công nguyên) ở Trung Quốc. Tuy nhiên, tổ yến trở thành cống phẩm quý giá từ khoảng thế kỷ 15. Lịch sử kể rằng từ năm 1407-1433, Đô đốc Zheng He của Trung Quốc đã đi thuyền thám hiểm vùng biển Đông Nam Á. Trong một lần gặp bão lớn, Đô đốc và thuỷ thủ đoàn đã trú ẩn trên một hòn đảo hoang thuộc Malaysia. Sau nhiều ngày, nguồn thức ăn bị cạn kiệt, thuỷ thủ đoàn đi tìm thức ăn và trở về với một số tổ chim yến. Trong vòng vài ngày sau khi ăn yến sào, tất cả mọi người trên tàu đều tràn đầy tinh thần, sức khỏe, và năng lượng. Đô đốc Zheng He cảm thấy sự thay đổi thần kì như vậy chính là nhờ tổ yến, cho nên ông đã cấp bách mang về làm lễ vật cho hoàng đế. Kể từ đó, tổ yến đã được sử dụng bởi hoàng gia Trung Quốc và các mỹ nhân cổ đại để duy trì vẻ đẹp và tăng cường sức khỏe.

Từ Hi Thái hậu, Hoàng đế Càn Long nổi tiếng của triều đại nhà Thanh, và  Võ Tắc Thiên, nữ vương duy nhất ở Trung Quốc, đều được biết đến là người dùng tổ yến hàng ngày. Có ghi chép kể rằng Từ Hi Thái hậu đã ăn không chỉ một mà đến bảy loại món yến sào cho bữa sáng mỗi ngày vì lợi ích sắc đẹp và sức khỏe của nó.